Tại buổi làm việc, Phòng VHXH báo cáo Công tác quản lý di tích quốc gia đặc biệt Đền Hát Môn. Báo cáo nêu rõ: Di tích Quốc Gia đặc biệt Đền Hát Môn trước tháng 7/2025 do Ban quản lý di tích các xã Hát Môn cũ quản lý. Ban quản lý di tích xã Hát Môn cũ có 19 người, do đồng chí Chủ tịch UBND xã làm Trưởng ban và đồng chí Phó chủ tịch UBND xã làm Phó ban. UBND xã Hát Môn cũ cũng ban hành Quyết định thành lập Tiểu ban quản lý di tích đền Hát Môn gồm 6 người do ông Nguyễn Quốc Thắng, thôn Hát Môn 8 làm Trưởng Tiểu ban. Tiểu ban quản lý di tích có trách nhiệm thực hiện nhiệm vụ quản lý di tích Quốc Gia đặc biệt đền Hát Môn theo chỉ đạo của UBND, Ban quản lý di tích xã Hát Môn và ngành dọc cấp trên...Di tích Quốc Gia đặc biệt Đền Hát Môn được quản lý, trông nom bảo vệ; thường xuyên có các cụ trong tiểu ban Quản lý di tích trực, mở cửa thường xuyên. Công tác quản lý, thu chi, sử dụng tiếp nhận tiền công đức tại Đền được ghi chép sổ sách, hàng tháng mở hòm công đức vào ngày 28, 29 hàng tháng có sự giám sát của Ban Thường trực Tiểu ban Quản lí di tích, thủ quỹ, Kế toán nhà Đền và Công chức Văn hoá xã. Đền Hát Môn đã mở tài khoản quản lí do đồng chí Chủ tịch UBND xã Hát Môn cũ làm chủ tài khoản.
Đại biểu tham dự phát biểu ý kiến tại Hội nghị
Tại Hội nghị, các ông, bà trong Ban QLDT, tiểu ban QLDT cũng thảo luận đưa ra những khó khăn, vướng mắc trong công tác quản lý và điều hành như: Mô hình quản lý di tích quốc gia đặc biệt trên địa bàn xã hiện nay chưa phát huy được tốt nhất các giá trị hiện có. Thành viên các Tiểu ban quản lý di tích quốc gia đặc biệt chưa có trình độ chuyên môn về công tác quản lý di tích, du lịch; Tiểu ban Quản lý di tích Đền Hát Môn là các cụ cao tuổi có hiểu biết, trách nhiệm, thông thạo phần thực hiện các nghi lễ tại Đền nhưng chưa có kinh nghiệm tổ chức các hoạt động, sự kiện lớn. Chưa có hướng dẫn viên được đào tạo bài bản để giới thiệu về các nội dung và giá trị của các di tích (mới chỉ có hướng dẫn viên tạm thời qua các lớp tập huấn nghiệp vụ)….
Cũng tại hội nghị đồng chí Chủ tịch, các Phó Chủ tịch, trưởng các Phòng, ngành cũng tham góp nhiều ý kiến trong công tác quản lý, điều hành và xây dựng Đền trong tương lai gần có được một hướng giải quyết bài bản, căn cơ. Phát huy được hết tiềm năng, thế mạnh của Di tích.
Đồng chí Nguyễn Đình Sơn - Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch HĐND xã phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị
Phát biểu chỉ đạo Hội nghị đồng chí Bí thư Đảng nhấn mạnh: quan điểm chỉ đạo và chủ trương thực hiện của lãnh đạo địa phương phải đồng bộ thống nhất từ trên xuống dưới. Việc quản lý trực tiếp của các địa phương có di tích trước đây còn hình thức, chưa thực sự hiệu quả, vai trò quản lý, chỉ đạo, phát huy và khai thác được các giá trị của Di tích chưa cao. Đồng chí cũng khẳng định Đền Hát Môn mang một giá trị lịch sử vô cùng lớn lao, xứ mệnh lịch sử giao cho địa phương mà trách nhiệm của các thế hệ đi sau cần phải thực hiện nghiêm túc việc phát huy, tri ân, bảo tồn và lan toả mạnh mẽ trong cộng đồng. Phải có trách nhiệm bảo vệ, tôn tạo, tu bổ, nâng cấp, khai khác và phát huy xứng tầm với công lao của Hai Bà, nâng cao vị thế của Đền. Phải nhìn nhận thực trạng của địa phương còn yếu trong công tác quản lý và phát triển di tích. Chưa phát triển được ngành du lịch mũi nhọn, chưa đặt được vị trí của các Di tích Quốc gia đặc biệt để khai thác và phát huy được giá trị tiềm năng. Việc quản lý nhà nước, khai thác phát huy hiệu quả di tích là trách nhiệm của Đảng, của Nhà nước và chính quyền địa phương. Thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, trừ TW, thành phố cho đến các xã đều thực hiện sắp xếp đội ngũ, nâng cao chất lượng, hiệu năng, hiệu lực, hiệu quả chính vì vậy cần thay đổi mô hình quản lý, cần sự chung tay của cấp uỷ chính quyền, các phòng, ban ngành và nhân dân. Yêu cầu UBND xã trực tiếp giao phòng VH-XH xã phải có văn bản chính thức giao cho Trung tâm VHTT&TT xã vận hành, tổ chức thực hiện và kiện toàn lại Ban QLDT, tiểu ban QLDT. Xây dựng ngay Đề án để phát triển Đền Hát Môn rõ theo từng lĩnh vực, đưa vào đó đồng bộ các giải pháp về kinh tế, du lịch, văn hoá, con người. Quảng bá kết nối du lịch. Khai thác, tận dụng và làm sống lại dòng sông Hát, kết nối các điểm thăm quan xung quanh khu vực Đền. Giải quyết bài toán trước mắt, những việc cần triển khai sớm là ổn định quy hoạch, giải phóng mặt bằng và triển khai các gian hàng lễ phục phụ vụ nhu cầu của du khách kết hợp gian hàng OCOP, sản vật địa phương, ăn uống...Kết nối và phát triển những yếu tố nội sinh ngay trên chính mảnh đất Hát Môn, có kế hoạch xây công trình bán nguyệt, đài phun nước và kết nối xuống Chùa Bảo Lâm. Khai thác, đầu tư những di tích đã được xếp hạng như: Đình Đức Thánh Thuỷ thôn 4, Đình Thành hoàng làng, Phủ Quận công…Bên cạnh đó phải xây dựng được quy chế làm việc để vận hành một cách bài bản, tổ chức hoạt động theo Luật định. Cùng với đó bổ sung chức năng nhiệm vụ cho TTVHTT&TT tiếp nhận bàn giao, quản lý theo quy định.
Nguồn: Hoàng Thoàn; ảnh Thanh Thuỷ